حکمرانی نرم به مثابه هنر جنگ‌آوری

مهندس صابر میرزایی، معاون پژوهشی مرکز همکاری‌های تحول ریاست‌ جمهوری :

حکمرانی یک سطح از سطوح مدیریت است. در بحث مدیریت، هرچه مدیر با هزینهی کمتر و اعمال زور کمتری بتواند به دستاوردهای بیشتری برسد، مدیریتش موفقتر محسوب میشود. برای نظامیان هم همینطور است: هرچه یک فرمانده بتواند با تلفات کمترِ نیروهای خودی و حتی تلفات کمتر برای دشمن، اهدافش را محقق کند، با هزینه و خرابی کمتری کار را به پایان برساند، فرماندهی موفقتر است.

کسانی که عادت دارند کارها را با هزینههای گزاف، تخریب گسترده، درگیری و تنش پیش ببرند، ویژگیهای مدیریتی چندان برجستهای ندارند. ویژگی مدیریتی واقعی به این برمیگردد که فرد بتواند با کمترین تلفات، بیشترین نتیجه را بگیرد.

Sun Tzu در کتاب The Art of War (هنر جنگ)—که حدود ۲۵۰۰ سال پیش در چین نوشته شده و هنوز هم معتبر است—به همین اصول اشاره کرده. دلیل ماندگاری این کتاب این است که به جای تاکید بر تکنیکهای زودگذر، بر اصول درست و پایدار مدیریت جنگ تمرکز دارد. او میگوید:

“History is filled with the names of generals who attacked and shed blood, but it does not record the names of those who achieved victory without fighting.”

(تاریخ پر از نام فرماندهانی است که حمله کردند و خونریزی به راه انداختند، اما نام کسانی که بدون نبرد به پیروزی رسیدند، ثبت نشده.)

این هم نوعی دفاع است: فریب دادن دشمن، طوری که حمله نکند، یا او را چنان به اشتباه انداختن که تسلیم شود. Sun Tzu تأکید میکند که این فرماندهان ناشناخته میمانند، چون آنها خارج از درک عمومی عمل میکنند.